Friday, November 23, 2018

ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙ - ΚΑΘΕ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 5.00-6.30 (ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ) ΚΑΙ ΚΑΘΕ ΣΑΒΒΑΤΟ 11.00-13.00


Καλλιτεχνικό Εργαστήρι
Πολιτιστικού και Λαογραφικού Συλλόγου Σκοπέλου

Καλωσορίζω παιδιά και γονείς στο Καλλιτεχνικό Εργαστήρι του Πολιτιστικού & Λαογραφικού Συλλόγου Σκοπέλου.
Το Καλλιτεχνικό Εργαστήρι δημιουργήθηκε έτσι ώστε να εγείρουμε τη φαντασία, την παρατηρητικότητα και την αφή των παιδιών. Στο εργαστήρι τα παιδιά θα έρθουν σε επαφή με νέα υλικά δημιουργώντας κατασκευές, πίνακες ζωγραφικής και σχεδίασης και γενικώς δημιουργίες που δε θα είχαν την ευκαιρία να κάνουν αλλού. 
Θα μάθουν τεχνικές που στην αρχή μπορεί να τους φαίνονται δύσκολες αλλά στο τέλος θα κατανοήσουν ότι το μόνο που χρειαζόμαστε είναι λίγη φαντασία, τα χέρια μας και τα κατάλληλα υλικά και εργαλεία. Μερικές από τις εργασίες τις οποίες θα ασχοληθούμε φέτος είναι η δημιουργία κεριών και σαπουνιών, θα μάθουμε τις τεχνικές ντεκουπάζ, πυρογραφίας, sospeso trasparente, quiling, patchwork, θα μάθουμε να κεντάμε, να ράβουμε, να βγάζουμε πατρόν και να το αποτυπώνουμε σε χαρτί ή ύφασμα, θα χρησιμοποιήσουμε για τις κατασκευές μας πηλό, γύψο, διαφόρων ειδών χαρτιά, ανακυκλώσιμα υλικά, θα δημιουργήσουμε τα δικά μας κοσμήματα με στοιχεία που θα φτιάξουμε οι ίδιοι ή ακόμη και χρησιμοποιώντας υγρό γυαλί και άλλα τα οποία θα έρθουν κατά την πορεία των μαθημάτων.
Χωρίς όμως την έμπρακτη βοήθεια σας κάποια πράγματα δε θα μπορέσουμε να κάνουμε. Έτσι, σ’ αυτό το σημείο θα ήθελα να παρακαλέσω στο επόμενο μάθημα να φέρετε από ένα μπουκάλι κρασιού ή μπύρας ανεξαρτήτου μεγέθους, ένα ρολό από χαρτί κουζίνας και λαμπάδες ή κεριά που δεν χρειάζεστε τα οποία θα χρησιμοποιήσουμε για τις άμεσες κατασκευές μας. Εάν επιθυμείτε να προσφέρετε στο εργαστήρι και κάποια ανακυκλώσιμα  υλικά τα οποία δεν σας είναι χρήσιμα, αλλά εμείς μπορούμε να τα αξιοποιήσουμε, είναι όλα ευπρόσδεκτα. Ενδεικτικά σας αναφέρω κάποια τα οποία μπορεί να μας χρησιμέψουν όπως κορδέλες, δαντέλες, συρμάτινες κρεμάστρες, διάφορα διακοσμητικά στοιχεία χριστουγεννιάτικα ή μη, καρποί όπως αμύγδαλα, κουκουνάρια κλπ, χαλασμένα κοσμήματα τα οποία έχετε σκοπό να πετάξετε, χαρτοπετσέτες με εικόνες και οτιδήποτε άλλο μπορεί να βάλει ο
Εύχομαι μια δημιουργική χρονιά στους μικρούς μου μαθητές με αγάπη και συνέπεια στη δημιουργικότητα.
                                                                                               Με εκτίμηση
                                                                              Η δασκάλα των παιδικών τμημάτων
                                                                                 του Καλλιτεχνικού Εργαστηρίου
                                                                                               Λίνα Λεμονή
                                                                                           Τηλ. 6951625750

Monday, October 22, 2018

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΡΑΣΗΣ 2019



Πρόγραμμα Δράσης 2019
 Πολιτιστικού και Λαογραφικού Συλλόγου Σκοπέλου

Έπειτα από ψήφισμα, του προϋπολογισμού έργου και δαπανών για το 2019, η Γενική Συνέλευση των Μελών, που πραγματοποιήθηκε στις 21/10/18 και ώρα 18.30 στα γραφεία του Συλλόγου και αφού πληρούσε την απαιτούμενη από το ιδρυτικό καταστατικό απαρτία αποφάσισε και σχεδίασε το εξής πρόγραμμα δράσης για το 2019:

Ιανουάριο: Κοπή Βασιλόπιτας

Φεβρουάριο: Αφιέρωμα στον Παύλο Νιρβάνα

Μάρτιο: Θεατρική Παράσταση για την γιορτή της Γυναίκας
Εορτασμός - Έναρξη Καρναβαλιού
Διοργάνωση Τράντα – Καλες

Απρίλιο: Χορό ή Λαϊκό Πανηγύρι
Ομιλίες – εκδηλώσεις  με διάφορους ντόπιους καλλιτέχνες ή καθηγητές για την τοπική ιστορία και λαϊκή παράδοση.

Μάιο: Κατασκευή ενημερωτικών πινακίδων, που θα τοποθετηθούν στην Χώρα Σκοπέλου και Ταμπέλα Καλωσορίσματος , που θα τοποθετηθεί στο Λιμάνι Σκοπέλου.

Ιούνιο: Τελετή Λήξης -  Παρουσίαση τμημάτων
 
Ιούλιο: Φεστιβάλ Ρεμπέτικου

Αύγουστο: Σκοπελίτικη Εβδομάδα

Εντός του έτους Εκδρομή εκπαιδευτικού και ψυχαγωγικού χαρακτήρα.

Όποιο μέλος του Συλλόγου επιθυμεί να δηλώσει συνεργάτης  για τον σχεδιασμό και την οργάνωση των παραπάνω δράσεων παρακαλώ να στείλει μήνυμα στην σελίδα του Συλλόγου στο Facebook  ή να καλέσει στο 6906553969.
Με εκτίμηση.-
Το Δ.Σ.


Sunday, September 23, 2018

ΕΝΑΡΞΗ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟΥ - ΜΟΝΤΕΡΝΟΥ - ΣΥΓΧΡΟΝΟΥ ΧΟΡΟΥ, ΜΠΑΛΕΤΟΥ ΚΑΙ ΡΥΘΜΙΚΗΣ ΓΥΜΝΑΣΤΙΚΗΣ!!!!!!!!!!!!!!!!!


Μικροί μας και μεγάλοι φίλοι, το φθινόπωρο έφτασε, τα σχολεία ξεκίνησαν και έτσι και εμείς πιστοί στο ραντεβού μας,  με χαρά και ενθουσιασμό σας ανακοινώνουμε την ΕΝΑΡΞΗ των δραστηριοτήτων του Συλλόγου μας!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

1)   Τα τμήματα του
ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟΥ ΧΟΡΟΥ , θα παραμείνουν ως έχουν, από πέρυσι , δηλαδή τις ίδιες ημέρες και ώρες, στο κλειστό Γυμναστήριο του Δημοτικού Σχολείου.
ΕΝΑΡΞΗ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ: Τρίτη  2/10/2018.
ΓΙΑ ΚΑΙΝΟΥΡΙΕΣ ΕΓΓΡΑΦΕΣ παρακαλώ επικοινωνήστε με τη χοροδιδάσκαλο κ. Χριστίνη Σουζάνα στο 6982539990.

2)   Για το
ΜΠΑΛΕΤΟ (παιδια)  
         ΜΟΝΤΕΡΝΟ ΧΟΡΟ (παιδιά – ενηλικες)
         ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΧΟΡΟ (για ενηλικες)                                                   
 Οι εγγραφές θα πραγματοποιηθούν την Τετάρτη 26/09 και ώρα  18:30 – 20:00 στα γραφεία του Συλλόγου.


3)   Για τη ΡΥΘΜΙΚΗ ΓΥΜΝΑΣΤΙΚΗ , 
οι εγγραφές θα πραγματοποιηθούν  την
Πέμπτη 27/09 από τις  17:00 – 19:00
Και  την
Παρασκευή 28/09 και ώρες 17:00-19:00, στο κλειστό Γυμναστήριο του Δημοτικού Σχολείου.


Έπεται ανακοίνωση για τα μουσικά όργανα  κ.λ.π.

Καλή Αρχή!!!!!!!!!!
Με εκτίμηση
Το Δ.Σ.



Friday, August 24, 2018

Ο ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΕΙ ΤΗΝ Κ. ΑΝΘΗ ΒΑΛΣΑΜΑΚΗ

Το Δ.Σ. του  Πολιτιστικού  και Λαογραφικού  Σύλλογου Σκοπέλου,
ευχαριστεί την κ. Ανθή Βαλσαμάκη, που για δεύτερη συνεχή χρονιά, πραγματοποίησε εκπαιδευτικά σεμινάρια πολιτιστικού περιεχομένου για τα παιδιά της Σκοπέλου μέσω του Συλλόγου.
Αναφέρουμε οτι την πρώτη χρονιά , τον Αύγουστο του 2017 πραγματοποιήθηκαν σεμινάρια για παιδιά με θέμα "Κεντήματα Σκοπέλου" και "Σκοπελίτικα Πιάτα της Βιολέττας Σοφικίτη".




Ενώ φέτος πραγματοποιήθηκαν σεμινάρια τον Αύγουστο του 2018 με θέμα "Αγιογράφοι στον Άγιο Μερκούριο" και " Ξυλογλυπτική με τον Μπάμπη Κοχύλη".




Thursday, April 12, 2018

ΣΥΝΑΥΛΙΑ ΚΙΘΑΡΑΣ ΣΤΟΝ ΟΡΦΕΑ!


Συναυλία Κιθάρας


Ο Πολιτιστικός & Λαογραφικός Σύλλογος Σκοπέλου, σας καλεί:
Κυριακή  15 Απριλίου                              
·         Στην αίθουσα του ΟΡΦΕΑ               
·         Ώρα 18:00   

Σε συναυλία , που θα πραγματοποιηθεί από τους νέους μουσικούς  κιθάρας του Συλλόγου μας.
Ελάτε να τους χειροκροτήσουμε!!!!
                        
                       Το  Δ.Σ.      

Thursday, March 8, 2018

ΠΑΥΛΟΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ - ΡΕΜΠΕΤΗΣ - ΝΤΟΠΙΟΙ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ


                                    
                                    Παύλος Βασιλείου 
                                    Ρεμπέτικη Ιστορία

   

Ο Παύλος Βασιλείου, υπήρξε το μυαλό,  η ψυχή, η φωνή και ο ιδιοκτήτης  του ιστορικού κέντρου ρεμπέτικης μουσικής  στην Αθήνα, «Ρεμπέτικη Ιστορία» για 35 χρόνια.
Το 2013 τιμήθηκε από το Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν με τον τίτλο «KingChavez, Parks Visiting Professorship», για την συμβολή του στην ποικιλομορφία των κοινωνικών και πολιτιστικών προοπτικών στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Τιμήθηκε επίσης με Βραβείο, το οποίο αποτελεί το δεύτερο που πήρε μουσικός από το Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν (το πρώτο παρέλαβε η Nina Simone).

Ο Παύλος γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Σκόπελο, από ντόπιους γονείς, η ανάγκη όμως για επιβίωση τον στέλνει με την οικογένεια του στην Αθήνα. Εκεί εργάζεται παράλληλα με την φοίτηση του στο σχολείο, κύριως σε οικοδομικές εργασίες. Η οικοδομή τον φέρνει σε επαφή με σκοπελίτες οικοδόμους, οι οποίοι τον μυούν κατά κάποιο τρόπο στα ρεμπέτικα ακούσματα. 

Ήδη από την ηλικία των 5 , ακολουθούσε τον πατέρα του στις εκκλησίες , μπαίνοντας έτσι το «μικρόβιο» της μουσικής, στο αίμα του μέσω της ψαλτικής. Το γεγονός όμως που έπαιξε καταληκτικό ρόλο στην απόφαση του να ασχοληθεί με το ρεμπέτικο ήταν η επίσκεψή του στο κέντρο που εμφανιζόταν ο Βασίλης Τσιτσάνης… «αυτό ήταν….» αναφέρει χαρακτηριστικά. Τα καλοκαίρια επιστρέφει στη Σκόπελο και δίνει παραστάσεις μαζί με άλλους ντόπιους καλλιτέχνες στο κέντρο «Δειλινά», μεταλαμπαδεύοντας την κουλτούρα του ρεμπέτικου.
Ζώντας μόνιμα  στην Αθήνα, και δουλεύοντας στην οικοδομή για «τα προς το ζην» , γνωρίζει όλους του θρύλους του ρεμπέτικου τραγουδιού….ο δρόμος είχε χαραχτεί.

Στις αρχές του 1980 και ενώ ήδη παίζει ερασιτεχνικά σε ταβερνάκια , ωριμάζει η ιδέα μέσα του για να πραγματοποιήσει, την μεγάλη του επιθυμία, ένα δικό του κέντρο, στο οποίο θα ακούγονται μόνο αυθεντικά, ρεμπέτικα τραγούδια και πράγματι το 1981 δημιούργησε την  «Ρεμπέτικη Ιστορία». Ένα κέντρο το οποίο χαρακτηρίζεται ιστορικό, καθώς από την αρχή έγινε στέκι για μεγάλα ονόματα του ρεμπέτικου τραγουδιού, όπως η Σωτηρία Μπέλου  αλλά κυρίως γιατί ο χώρος και η μουσική σε ταξίδευε στα παλιά αυθεντικά ρεμπετάδικα.  Ένα κέντρο σταθμός στην ιστορία του Ρεμπέτικου.

 Η γνωριμία του με την επίκουρο καθηγήτρια εθνομουσικολογίας του Πανεπιστημίου του Ιλινόϊς του Σπρίνγκφιλντ, ανοίγει έναν νέο κύκλο συνεργασίας από το 2009 με πολλές διαλέξεις – συναυλίες στην Αμέρικη, Αγγλία, Φιλανδία, Γερμανία, Κων/πουλη κα.
Τον Φεβρουάριο του 2015 παρουσιάζεται στην τηλεοπτική εκπομπή της Βίκυς Φλέσσα στα Άκρα με θέμα « Η ιστορία του ρεμπέτικου Τραγουδιού».
 
"Η Ρεμπέτικη Ιστορία προσφέρει μια σπλαχνική συναυλία με την εξαιρετικά οδυνηρή μουσική της ελληνικής ρεμπέτικης παράδοσης. Συνδυάζοντας την καλλιτεχνική τέχνη με ένα αδιαμφισβήτητο σεβασμό γι'αυτό το αστείρευτο είδος,  η ρεμπέτικη ιστορία είναι μια επιβλητική περιήγηση της δύναμης της απόλυτης τέχνης, πολύ σπάνια στη σύγχρονη σκηνή. Dr Nicholas Field, μουσικολόγος του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν"

" O Παύλος έχει τη φωνή των θρύλων... Τραγουδάει απλά τα τραγούδια - χιλιάδες τραγούδια μέσα σε ένα χρόνο, ίσως το μεγαλύτερο ρεπερτόριο σε όλη την Αθήνα. Το τραγούδι του, βασίζεται σε έντονα αλλά προσεκτικά ελεγχόμενα συναισθήματα. Ζει και αναπνέει την κληρονομιά του ρεμπέτικου.  Dr. Artemis Leontis, Νεοελληνικές Σπουδές, Πανεπιστημίου Μίσιγκαν"

" Η Ρεμπέτικη ιστορία είναι ένας πολιτιστικός θησαυρός που παράγει ρεμπέτικες παραστάσεις που ακούγονται μόνο στις πρώτες ηχογραφήσεις, η μουσική τους είναι ασυναγώνιστη, παρέχοντας το τέλειο φωνητικό σκηνικό - τις κυρτές μονόδρομες μελωδίες, που κοσμούν τον ρυθμό οδήγησης, ο Παύλος Βασιλείου δεν ερμημεύει απλά τα ρεμπέτικα τραγούδια, οι παραστάσεις του προσφέρουν μια μουσική εμπειρία τόσο ελκυστική ώστε να μεταφέρεται κανείς μέσα απο το χρόνο και το διάστημα με την αναζήτησ συναισθηματικής έντασης" Dr. Υοna Stamatis, Εθνομουσικολόγος, Πανεπιστήμιο του Ιλινόις , Σπρίνγκφιλντ.

 Για τους σκοπελίτες , ο δικός μας «Παυλάρας», ζει μόνιμα πια στην Σκόπελο.....  Τον συνάντησα  στο γραφικό του σπίτι να διαβάζει, στο τέλος της συνέντευξης, βάζει ένα σι – ντι με ρεμπέτικα τραγούδια,  «άκου……, αυτή είναι η κόρη μου», μου λέει και τα μάτια του λάμπουν, «η κόρη μου παίζει πιάνο, βιολί και μπουζούκι, μοιάζει πολύ σε έμενα, ακόμη και στις προτιμήσεις μας στο φαγητό, στο μπουζούκι βέβαια είναι πολύ καλύτερη!!!» , σκύβω και παρατηρώ προσεκτικά την φωτογραφία της, δεν έχω κανένα λόγο να διαφωνήσω. 
Παρατηρώ τον τζουρά , που στέκει στον καναπέ, «Έκλεισα τον κύκλο μου  με την μουσική, ξεκουράζομαι τώρα, έχω ένα καϊκι και πάω για ψάρεμα» εδώ θα διαφωνήσω διαισθάνομαι στην ατμόσφαιρα οτι ο κύκλος του Ρεμπέτικου για τον Παύλο Βασιλείου , δεν κλείνει ποτέ!!

Συνέντευξη - Κείμενο
Σπυριδούλα Μπετσάνη
Για τον Πολιτιστικό και Λαογραφικό Σύλλογο Σκοπέλου


Sunday, March 4, 2018

ΜΠΑΜΠΗΣ ΚΟΧΥΛΗΣ - ΣΚΑΛΙΣΤΑ ΕΠΙΠΛΑ - ΣΚΟΠΕΛΙΤΕΣ ΤΕΝΧΙΤΕΣ


Μπάμπης Κοχύλης
Επιπλοποιός – Σκοπελίτικα, σκαλιστά έπιπλα

  Στη συνοικία «Σοφαδάκια», στην εμπορική καρδιά της Χώρας της  Σκοπέλου,  υπάρχουν  πολλά γραφικά μαγαζάκια,  τα οποία αν τα παρατηρήσεις προσεκτικά θα ανακαλύψεις μικρούς και μεγάλους   «θησαυρούς».
Έναν τέτοιο θησαυρό,  θα ανακαλύψεις,  ανοίγοντας την πόρτα του  επιπλοποιείου  του Μπάμπη Κοχύλη, του μοναδικού ξυλουργού  σκαλιστών, παραδοσιακών επίπλων στο νησί. Το άρωμα του ξύλου αφοπλιστικό, δεξιά στέκεται ο τόρνος, στον πάγκο, στην πρώτη γραμμή, σε ετοιμότητα,  τα σκαρπέλα,  ολόγυρα στους τοίχους, σχέδια, σκαλιστά σε ξύλο και ψηλά κρεμασμένα παλιά εργαλεία του Κριτσίλη και του Γιωργολέτη,  στέκουν περήφανα, με ύφος υπεροπτικό, λες και χλευάζουν την εξέλιξη των πάντων.
  Ο Μπάμπης, που  σήμερα  διανύει το 53 έτος ζωής, αναφέρει ότι ξεκίνησε να εργάζεται ως ξυλουργός το 1990,  αρχικά ως χόμπυ και περισσότερο ως αυτοδίδακτος. Βοήθησε βέβαια και η καλή του σχέση με το σχέδιο και τη γεωμετρία αλλά και οι συμβουλές, που ζητούσε ο ίδιος από τους μεγαλύτερους και εμπειρότερους  στο επάγγελμα.
  Η Σκόπελος ενσωμάτωσε στην παράδοση της, τα σκαλιστά έπιπλα, τα οποία  μετέφεραν από την Ανατολική και Δυτική Ευρώπη, οι ντόπιοι έμποροι και καραβοκυραίοι  στο νησί.  Καναπέδες, μπουφέδες,  ντουλάπες,  μπαγιού και κασέλες, κοσμούσαν τα εύπορα σπίτια τους, διαμορφώνοντας έτσι την τοπική και λαϊκή παράδοση.
 Για τον Μπάμπη Κοχύλη, τα σκαλιστά έπιπλα αποτέλεσαν  έμπνευση, αναφέρει χαρακτηριστικά «Αυτά τα περίτεχνα , σκαλιστά, έπιπλα, κόστιζαν και για να αγοραστούν και για να φτιαχτούν. Αποτυπώνουν όμως πάνω τους, σε κάθε σχέδιο τους μικρό και μεγάλο την αίγλη, με την οποία έζησαν  οι Σκοπελίτες  και την λεπτή αισθητική τους».


 Η εργασία του δεν είναι απλά  βιοποριστική, ποτέ δεν ένιωσε ανοίγοντας την πόρτα του ξυλουργείου  του, την ρουτίνα ή την υποχρέωση,   «Για εμένα είναι μια απασχόληση, που προσφέρει εκτός των άλλων  ικανοποίηση,  είναι από τα επαγγέλματα - τέχνες , που σου προσφέρει την χαρά της δημιουργίας».
Χρησιμοποιεί, τον τόρνο για να φτιάξει τα κυλινδρικά σχήματα και τα σκαρπέλα για να δώσει το σχήμα και το στυλ (λαϊκό, βυζαντινό, μπαρόκ).
 Παρόλο που οι εποχές είναι δύσκολες και οι πολυεθνικές έχουν επικρατήσει,  προτρέπει τους νέους να ασχοληθούν με  το συγκεκριμένο είδος επαγγέλματος διοτι θεωρεί οτι δεν υπάρχει περίπτωση να χαθεί «Θα υπάρχει πάντα χώρος για έναν καλό επιπλοποιό, ο οποίος κατασκευάζει χειροποίητα,  έπιπλα,  το χέρι δίνει προσωπικό στυλ, ψυχή και ένα είδος ανώτερης ποιότητας». H επιθυμία του είναι να μεταλαμπαδεύσει την αγάπη του για το παραδοσιακό αυτό επάγγελμα στον εγγόνο του!
 Τον ελεύθερο χρόνο του, ασχολείται με τον Ναυτικό Ιστιοπλοϊκό Όμιλο Σκοπέλου, στον οποίο υπήρξε ιδρυτικό μέλος αλλά και μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου, στην θέση του Ταμία.
 Κλείνοντας την πόρτα, του ξυλουργείου, έριξα μια τελευταία ματιά από το τζάμι,  ο Μπάμπης φόρεσε τα γυαλιά του, πήρε το σκαρπέλο  και συνέχισε να σκαλίζει το τέμπλο…….


Συνέντευξη, Κείμενο, Φωτογραφίες: Σπυριδούλα Μπετσάνη,  Μάρτιος 2018

Wednesday, January 10, 2018

ΤΟ ΣΚΟΠΕΛΙΤΙΚΟ ΣΠΙΤΙ - ΧΩΡΑ ΣΚΟΠΕΛΟΥ

ΤΟ ΣΚΟΠΕΛΙΤΙΚΟ ΣΠΙΤΙ



Τα Σκοπελίτικα σπίτια, είναι αυτά που πρωτοαντικρίζεις  καθώς μπαίνεις στο λιμάνι της Σκοπέλου. Στέκονται αμφιθεατρικά κτισμένα, και σφιχταγκαλιασμένα το ένα πλάι στο άλλο. Ολόλευκα με τις κόκκινες  σκεπές τους και τα γραφικά μπαλκόνια τους, σου κλείνουν το μάτι και σε καλούν να τα θαυμάσεις.

 Ο οικισμός έχει αρχοντιά. Σπίτια  διώροφα και τριώροφα, με ανοιχτό τον τελευταίο όροφο (αβέρτο), επιπλωμένα με έπιπλα που πολλές φορές έφερναν οι έμποροι και οι ναυτικοί από τα μακρινά τους ταξίδια στο εξωτερικό. Ντυμένα με σκοπελίτικα χειροτεχνήματα που έφτιαχναν χρυσοχέρες κεντήστρες, φτιαγμένα από φυσικά ασύμβατα υλικά πέτρα, ξύλο, σίδερο και όμως  αρμόνικα συνταιριασμένα. Και όλα στεγασμένα με κεραμίδι και πλάκα Πηλίου.

Αν και εξωτερικά τα σπίτια διαχωρίζονται σε τέσσερεις τύπους τον Πηλιορείτικο – Μακεδονικό, Βενετσιάνικο, Αγροτικό και Νεοκλασικό, εσωτερικά είχαν όλα σχεδόν την ίδια δομή, που αντιστοιχεί στον Βαλκανικό τύπο.
  Στο ημιυπόγειο, που κατασκευαζόταν από ξύλινη λιθοδομή,  συνήθως υπήρχε η κουζίνα και το κελάρι,  καδιά με λάδι, ελιές, δαμάσκηνα, αλεύρι, τραχανάς, τυριά και μυζήθρες, βότανα, μερικά από τα αγαθά που αποθήκευαν για το νοικοκυριό και τον χειμώνα.
  Στον πρώτο όροφο, που κατασκευαζόταν από ελαφριά ξύλινη κατασκευή με τούβλα, βρισκόταν η τραπεζαρία, όπου μαζευόταν η οικογένεια για το μεσημεριανό και το βραδινό,  στολισμένη με υπέροχα τραπεζομάντηλα, που κεντούσε η νοικοκυρά και τα υπνοδωμάτια, που εξοπλιζόταν από σιδερένια σκαλιστά κρεβάτια, ογκώδης ξύλινες ντουλάπες και κασέλες, που τοποθετούσαν «τα προικιά» για τη νύφη ή το γαμπρό.
   Στον δεύτερο όροφο, που ελάφραινε με τον ξύλινο τοίχο αν και στη συνέχεια φορτιζόταν με τη βαριά κατασκευή της στέγης,  υπήρχε η σάλα ή το «αβέρτο», όπου λάμβαναν  χώρα οι ψυχαγωγικές δραστηριότητες αφού οι σκοπελίτες ήταν γλεντζέδες και κοινωνικοί, διακοσμημένη με όλο τον πλούτο της οικογένειας, σκαλιστούς καναπέδες και κασέλες, πορσελάνες και κρύσταλλα, διακοσμητικοί δίσκοι, πιάτα και πιατέλες, κεντήματα σκοπελίτικα,  ιγκλέ , κοφτά, πλεκτά, δαντέλες, μεταξοβελονιές, αραχνοϋφαντα, υφαντα κ.α.
 Ιδιαίτερη σημασία για τους σκοπελίτες είχε η καθαριότητα αφού γι’ αυτούς σήμαινε μισή αρχοντιά, τα σπίτια ήταν πάντα ασπρισμένα με ασβέστη και λουλάκι  και οι αυλές και οι γειτονιές ήταν γεμάτες από διάφορα λουλούδια, βασιλικούς, γεράνια, γιασεμιά κ.α.

Οι τύποι του Σκοπελίτικου Σπιτιού

Ο οικισμός της Σκοπέλου, επηρεάστηκε από τις εξελίξεις της ιστορίας. Έτσι διακρίνονται τέσσερεις τύποι σκοπελίτικου σπιτιού.

Βενετσιάνικιες – Δυτικές επιρροές. Η παρουσία των Βενετών και ο πολιτισμός  τους  δεν μπορούσε να αφήσει ασυγκίνητους τους σκοπελίτες. Ο συγκεκριμένος τύπος, είναι από τους αρχαιότερους. Δυστυχώς τα σπίτια που σώζονται δεν είναι αρκετά και είναι σχεδόν ετοιμόρροπα, ένα δείγμα μπορείς να δεις στα «Σοφαδάκια».
Μακεδονικές – πηλιορείτικες επιρροές, που έφεραν μαζί τους οι πρόσφυγες από τη Θεσσαλία και τη Μακεδονία. Σπίτια διώροφα ή τριώροφα, που στεγάζονται με ξύλινες τετρακλινείς στέγες καλυμμένες με «πλάκα Πηλίου» ή γαλλικά κεραμίδια. Είναι συνήθως λιθόκτιστα εκτός από τη πρόσοψη του τελευταίου ορόφου, που είναι κατασκευασμένη από τσατμά, που προεξέχει έντονα έξω από το περίγραμμα της βάσης του κτιρίου, δημιουργώντας τα γνωστά σαχνίσια, που είναι διάτρητα, συνεχόμενα παράθυρα. Δες το σπίτι του Παύλου Νιρβάνα, στην ενορία του Αϊ Γιάννη.
Αγροτικός Τύπος. Είναι τα σπίτια που κτίζονταν στην Ελληνική ύπαιθρο. Πρόκειται για λιθόκτιστα κτίρια από ένα , δύο ή τρία πατώματα. Περιείχαν και τσατμά (χωρίς σαχνίσια) αλλά με μεγάλα ολοπέραστα μπαλκόνια, τα οποία στεγάζονταν με πέργολες (κουκλέντα). Έξω στο μπαλκόνι, υπήρχε ένα ξύλινο αποχωρητήριο, λόγω του περιορισμένου χώρου. Ενώ εσωτερικά το έντονο χαρακτηριστικό του ήταν ο «σοφάς», ο «κουραδούρος» και το τζάκι για. Θα συναντήσεις αρκετά μέσα στη Χώρα και κυρίως στον οικισμό της Γλώσσας.
Νεοκλασικός Τύπος. Στα πρώτα χρόνια του 19ου αιώνα θα εμφανιστούν κάποιες ογκώδεις κατασκευές με σαφή τα νεοκλασικά χαρακτηριστικά. Τα σπίτια αυτά ανήκαν σε πλούσιους εμπόρους και πλοιάρχους, οι οποίοι όπως ήταν πολυταξιδεμένοι, έφεραν πρώτοι στο νησί τον καινούριο αρχιτεκτονικό ρυθμό της εποχής. Οι όψεις είναι πλούσια διακοσμημένες με παραστάσεις με επίκρανα, επιστήλια, ζωοφόρους, γείσα κ.α. Οι είσοδοι των σπιτιών αυτών πλαισιώνονται συνήθως από μαρμάρινα περιθυρώματα ενώ πάνω τους υπάρχει πάντα το μαρμάρινο μπαλκόνι , το οποίο στηρίζεται σε μαρμάρινα λιθανάγλυφα φουρούσια και προστατεύονται από περίτεχνες σφυρήλατες σιδεριές.
Τα σπίτια της Γλώσσας και του Κλήματος υπάγονται σε έναν αγροτικό τύπο με μακεδονίτικες επιρροές κάπως διαφορετικό από αυτό της Σκοπέλου, με διαφορές κυρίως στο μπαλκόνι. Συνήθως εσωτερικά δεν είχαν τόσο πλούσια διακόσμηση.

   Τα σπίτια του 21ου αιώνα.
  Σήμερα, τα σκοπελίτικα σπίτια, που βρίσκονται εντός της παλιάς Χώρας, παραμένουν στην πλειοψηφία τους γραφικά, τηρώντας το παραδοσιακό στυλ. Αυτό θα το εισπράξεις, κάνοντας απλά μια περιήγηση στα σοκάκια του οικισμού. Σε αυτό φυσικά έχει συντελέσει και η προστασία της δόμησης, που επιβλήθηκε με το Προεδρικό Διάταγμα του Κων. Τσάτση, που χαρακτήρισε τη Χώρα της Σκοπέλου ως «Παραδοσιακό Οικισμό Εξαιρετικής Ομορφιάς». Υπάρχουν σαφώς και κάποιες νεωτεριστικές επεμβάσεις και μερικές «κακοφωνίες», αλλά αυτό ήταν αναπόφευκτο.
 Η οικονομική άνθιση  που έφερε ο τουρισμός προς το τέλος του 20ου αιώνα, έφερε και την ανάγκη για καλυτέρευση του βιοτικού επιπέδου. Έτσι τώρα θα παρατηρήσεις,  κυρίως στα σπίτια που βρίσκονται εκτός παραδοσιακού οικισμού, ότι είναι μεγαλύτερα και ανοιχτά (αβέρτα), στο πρώτο όροφο η κουζίνα, η τραπεζαρία, το καθιστικό και το σαλόνι στολισμένο με όλες τις παλιές δόξες, καναπέδες, καθρέφτες, κεντήματα, πιάτα κτλ.
 Στον δεύτερο όροφο οι κρεβατοκάμαρες και το μπάνιο. Εξωτερικά διατηρούνται οι κεραμοσκεπές, τα παράθυρα και τα μπαλκόνια με τα  «κουκλέντα. 
  Οι Σκοπελίτες, που έχουν καταλάβει από νωρίς  τη σπουδαία αξία του παραδοσιακού, και που έχουν συνηθίσει να ζουν μέσα σε αυτήν την ομορφιά,  προσπαθούν παρ’ όλες τις αντιξοότητες, οικονομικές και κοινωνικές να τη διατηρήσουν.



 Κείμενο Σπυριδούλα Μπετσάνη
Πληροφορίες : Σκοπελου Λαικός Πολιτισμός , Αδαμαντίου Σάμψων
Πρώτη δημοσίευση Discover Skopelos 2016

ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΔΡΟΜΗ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΣΚΟΠΕΛΟΥ ΣΤΑ ΤΡΙΚΑΛΑ - ΜΕΤΕΩΡΑ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ - ΜΕΤΣΟΒΟ

  Ο ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΣ & ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΣΚΟΠΕΛΟΥ ΔΙΟΡΓΑΝΩΝΕΙ ΕΚΔΡΟΜΗ ΣΤΑ ΤΡΙΚΑΛΑ-ΜΕΤΕΩΡΑ-ΙΩΑΝΝΙΝΑ-ΜΕΤΣΟΒΟ 5 ΗΜΕΡΕΣ - 4 ΔΙΑΝΥΚΤΕΡΕΥΣ...