Η ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ ΣΤΗ ΧΩΡΑ ΣΚΟΠΕΛΟΥ

Η ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ ΣΤΗ ΣΚΟΠΕΛΟ

Η Παναγία η Λιβαδιώτισσα

    Η Κυριακή της Ορθοδοξίας στη Σκόπελο είναι μεγάλη γιορτή και νηστεία. Οι Σκοπελίτες, οι οποίοι απο παλιά είχαν έντονο θρησκευτικό συναίσθημα, αλλά και οι Γλωσσώτες εξακολουθούν να τηρούν ένα έθιμο με παλαιοτάτη προέλευση, που ανάγεται στη βυζαντινή εποχή. Παλιά, η μόνη εκκλησία που λειτουργούσε εκείνη την ημέρα ήταν ο “Χριστός”, η μητρόπολη του νησιού. Απο την προηγούμενη λοιπόν πήγαιναν στα εξωκκλήσια και έφερναν τις εικόνες των αγίων. Τις κρατούσαν στα σπίτια και την άλλη μέρα τις πήγαιναν στην εκκλησία.

    Εκτός απο τις εικόνες των εξωκκλησίων έφερναν και όποιοι είχαν παλιές δικές τους εικόνες. Συνήθως τις έδιναν να τις κρατούν μικρά παιδάκια φροντίζοντας να τις στολίζουν με δαντέλες ή λουλούδια. Στο “Χριστό” μετέφεραν και τη μεγάλη εικόνα της Παναγίας της Λιβαδιώτισσας, περίφημο έργο του αγιογράφου Αγοραστού του Κρητός (17ο αιώνας). Στη Λιβαδιώτισσα δεν γινόταν καθόλου λειτουργία την Κυριακή. Συνήθιζαν μόνο να λειτουργούν το Σάββατο το απόγευμα πριν μεταφέρουν στο “Χριστό” την εικόνα.

    Αργότερα λέγεται ότι η εικόνα “δεν ήθελε να μετακινηθεί” και καθιερώθηκε να γίνεται εκεί η λειτουργία της Κυριακής. Στην πραγματικότητα αυτό φαίνεται ότι ήταν τέχνασμα της οικογένειας Δουλίδη, επειδή η Λιβαδιώτισσα ήταν ιδιοκτησία τους. Έκτοτε το έθιμο συνεχίζεται, αλλά ο κόσμος πηγαίνει με τις εικόνες στη Λιβαδιώτισσα.

    Το πανηγύρι αυτό του “Χριστού” την ημέρα της Ορθοδοξίας το είχε καθιερώσει παλιά ο επίσκοπος Σκοπέλου, επειδή η μητρόπολη της Σκοπέλου γιόρταζε τα Χριστούγεννα και ο κόσμος πήγαινε στις ενορίες του. Τελικά όμως κατέληξε και την ημέρα της Ορθοδοξίας να γιορτάζει αντ' αυτού η Λιβαδιώτισσα.

    Για να μην μείνουν παραπονούμενοι όμως οι ενορίτες του “Χριστού” αποφασίστηκε να γίνεται λειτουργία και στις δύο εκκλησίες. Έτσι μεταφέρουν με πομπή την εικόνα της Παναγίας στο “Χριστό”, όπου γίνεται η λειτουργία και μετά την φέρνουν πίσω. Ο κόσμος ακολουθεί την πομπή μαζί με τις αμέτρητες μικρές εικόνες. Όλη η τελετή συμβολίζει την επανίδρυση των εικόνων μετά τη μεγάλη εικονοκαλστική διένεξη στο Βυζάντιο.

Πηγή: Σκοπέλου Λαϊκός Πολιτισμός του Αδαμαντίου Σαμψών.

Επιμέλεια , Επιλογή Κειμένων και Φωτογραφίας: Σπυριδούλα Μπετσάνη.

Φωτόγραφίες: Εφημερίδα Βόρειες Σποράδες

Για τον Πολιτιστικό και Λαογραφικό Σύλλογο Σκοπέλου 2016