ΠΑΥΛΟΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ - ΡΕΜΠΕΤΗΣ - ΝΤΟΠΙΟΙ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ

                                    

                                    Παύλος Βασιλείου 

                                    Ρεμπέτικη Ιστορία

   

Ο Παύλος Βασιλείου, υπήρξε το μυαλό,  η ψυχή, η φωνή και ο ιδιοκτήτης  του ιστορικού κέντρου ρεμπέτικης μουσικής  στην Αθήνα, «Ρεμπέτικη Ιστορία» για 35 χρόνια.

Το 2013 τιμήθηκε από το Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν με τον τίτλο «King – Chavez, Parks Visiting Professorship», για την συμβολή του στην ποικιλομορφία των κοινωνικών και πολιτιστικών προοπτικών στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Τιμήθηκε επίσης με Βραβείο, το οποίο αποτελεί το δεύτερο που πήρε μουσικός από το Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν (το πρώτο παρέλαβε η Nina Simone).

Ο Παύλος γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Σκόπελο, από ντόπιους γονείς, η ανάγκη όμως για επιβίωση τον στέλνει με την οικογένεια του στην Αθήνα. Εκεί εργάζεται παράλληλα με την φοίτηση του στο σχολείο, κύριως σε οικοδομικές εργασίες. Η οικοδομή τον φέρνει σε επαφή με σκοπελίτες οικοδόμους, οι οποίοι τον μυούν κατά κάποιο τρόπο στα ρεμπέτικα ακούσματα. 

Ήδη από την ηλικία των 5 , ακολουθούσε τον πατέρα του στις εκκλησίες , μπαίνοντας έτσι το «μικρόβιο» της μουσικής, στο αίμα του μέσω της ψαλτικής. Το γεγονός όμως που έπαιξε καταληκτικό ρόλο στην απόφαση του να ασχοληθεί με το ρεμπέτικο ήταν η επίσκεψή του στο κέντρο που εμφανιζόταν ο Βασίλης Τσιτσάνης… «αυτό ήταν….» αναφέρει χαρακτηριστικά. Τα καλοκαίρια επιστρέφει στη Σκόπελο και δίνει παραστάσεις μαζί με άλλους ντόπιους καλλιτέχνες στο κέντρο «Δειλινά», μεταλαμπαδεύοντας την κουλτούρα του ρεμπέτικου.

Ζώντας μόνιμα  στην Αθήνα, και δουλεύοντας στην οικοδομή για «τα προς το ζην» , γνωρίζει όλους του θρύλους του ρεμπέτικου τραγουδιού….ο δρόμος είχε χαραχτεί.

Στις αρχές του 1980 και ενώ ήδη παίζει ερασιτεχνικά σε ταβερνάκια , ωριμάζει η ιδέα μέσα του για να πραγματοποιήσει, την μεγάλη του επιθυμία, ένα δικό του κέντρο, στο οποίο θα ακούγονται μόνο αυθεντικά, ρεμπέτικα τραγούδια και πράγματι το 1981 δημιούργησε την  «Ρεμπέτικη Ιστορία». Ένα κέντρο το οποίο χαρακτηρίζεται ιστορικό, καθώς από την αρχή έγινε στέκι για μεγάλα ονόματα του ρεμπέτικου τραγουδιού, όπως η Σωτηρία Μπέλου  αλλά κυρίως γιατί ο χώρος και η μουσική σε ταξίδευε στα παλιά αυθεντικά ρεμπετάδικα.  Ένα κέντρο σταθμός στην ιστορία του Ρεμπέτικου.

 Η γνωριμία του με την επίκουρο καθηγήτρια εθνομουσικολογίας του Πανεπιστημίου του Ιλινόϊς του Σπρίνγκφιλντ, ανοίγει έναν νέο κύκλο συνεργασίας από το 2009 με πολλές διαλέξεις – συναυλίες στην Αμέρικη, Αγγλία, Φιλανδία, Γερμανία, Κων/πουλη κα.

Τον Φεβρουάριο του 2015 παρουσιάζεται στην τηλεοπτική εκπομπή της Βίκυς Φλέσσα στα Άκρα με θέμα « Η ιστορία του ρεμπέτικου Τραγουδιού».

 

"Η Ρεμπέτικη Ιστορία προσφέρει μια σπλαχνική συναυλία με την εξαιρετικά οδυνηρή μουσική της ελληνικής ρεμπέτικης παράδοσης. Συνδυάζοντας την καλλιτεχνική τέχνη με ένα αδιαμφισβήτητο σεβασμό γι'αυτό το αστείρευτο είδος,  η ρεμπέτικη ιστορία είναι μια επιβλητική περιήγηση της δύναμης της απόλυτης τέχνης, πολύ σπάνια στη σύγχρονη σκηνή. Dr Nicholas Field, μουσικολόγος του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν"

" O Παύλος έχει τη φωνή των θρύλων... Τραγουδάει απλά τα τραγούδια - χιλιάδες τραγούδια μέσα σε ένα χρόνο, ίσως το μεγαλύτερο ρεπερτόριο σε όλη την Αθήνα. Το τραγούδι του, βασίζεται σε έντονα αλλά προσεκτικά ελεγχόμενα συναισθήματα. Ζει και αναπνέει την κληρονομιά του ρεμπέτικου.  Dr. Artemis Leontis, Νεοελληνικές Σπουδές, Πανεπιστημίου Μίσιγκαν"

" Η Ρεμπέτικη ιστορία είναι ένας πολιτιστικός θησαυρός που παράγει ρεμπέτικες παραστάσεις που ακούγονται μόνο στις πρώτες ηχογραφήσεις, η μουσική τους είναι ασυναγώνιστη, παρέχοντας το τέλειο φωνητικό σκηνικό - τις κυρτές μονόδρομες μελωδίες, που κοσμούν τον ρυθμό οδήγησης, ο Παύλος Βασιλείου δεν ερμημεύει απλά τα ρεμπέτικα τραγούδια, οι παραστάσεις του προσφέρουν μια μουσική εμπειρία τόσο ελκυστική ώστε να μεταφέρεται κανείς μέσα απο το χρόνο και το διάστημα με την αναζήτησ συναισθηματικής έντασης" Dr. Υοna Stamatis, Εθνομουσικολόγος, Πανεπιστήμιο του Ιλινόις , Σπρίνγκφιλντ.

 Για τους σκοπελίτες , ο δικός μας «Παυλάρας», ζει μόνιμα πια στην Σκόπελο.....  Τον συνάντησα  στο γραφικό του σπίτι να διαβάζει, στο τέλος της συνέντευξης, βάζει ένα σι – ντι με ρεμπέτικα τραγούδια,  «άκου……, αυτή είναι η κόρη μου», μου λέει και τα μάτια του λάμπουν, «η κόρη μου παίζει πιάνο, βιολί και μπουζούκι, μοιάζει πολύ σε έμενα, ακόμη και στις προτιμήσεις μας στο φαγητό, στο μπουζούκι βέβαια είναι πολύ καλύτερη!!!» , σκύβω και παρατηρώ προσεκτικά την φωτογραφία της, δεν έχω κανένα λόγο να διαφωνήσω. 
Παρατηρώ τον τζουρά , που στέκει στον καναπέ, «Έκλεισα τον κύκλο μου  με την μουσική, ξεκουράζομαι τώρα, έχω ένα καϊκι και πάω για ψάρεμα» εδώ θα διαφωνήσω διαισθάνομαι στην ατμόσφαιρα οτι ο κύκλος του Ρεμπέτικου για τον Παύλο Βασιλείου , δεν κλείνει ποτέ!!

Συνέντευξη - Κείμενο

Σπυριδούλα Μπετσάνη

Για τον Πολιτιστικό και Λαογραφικό Σύλλογο Σκοπέλου

ΜΠΑΜΠΗΣ ΚΟΧΥΛΗΣ - ΣΚΑΛΙΣΤΑ ΕΠΙΠΛΑ - ΣΚΟΠΕΛΙΤΕΣ ΤΕΝΧΙΤΕΣ

Μπάμπης Κοχύλης

Επιπλοποιός – Σκοπελίτικα, σκαλιστά έπιπλα

  Στη συνοικία «Σοφαδάκια», στην εμπορική καρδιά της Χώρας της  Σκοπέλου,  υπάρχουν  πολλά γραφικά μαγαζάκια,  τα οποία αν τα παρατηρήσεις προσεκτικά θα ανακαλύψεις μικρούς και μεγάλους   «θησαυρούς».

Έναν τέτοιο θησαυρό,  θα ανακαλύψεις,  ανοίγοντας την πόρτα του  επιπλοποιείου  του Μπάμπη Κοχύλη, του μοναδικού ξυλουργού  σκαλιστών, παραδοσιακών επίπλων στο νησί. Το άρωμα του ξύλου αφοπλιστικό, δεξιά στέκεται ο τόρνος, στον πάγκο, στην πρώτη γραμμή, σε ετοιμότητα,  τα σκαρπέλα,  ολόγυρα στους τοίχους, σχέδια, σκαλιστά σε ξύλο και ψηλά κρεμασμένα παλιά εργαλεία του Κριτσίλη και του Γιωργολέτη,  στέκουν περήφανα, με ύφος υπεροπτικό, λες και χλευάζουν την εξέλιξη των πάντων.

  Ο Μπάμπης, που  σήμερα  διανύει το 53 έτος ζωής, αναφέρει ότι ξεκίνησε να εργάζεται ως ξυλουργός το 1990,  αρχικά ως χόμπυ και περισσότερο ως αυτοδίδακτος. Βοήθησε βέβαια και η καλή του σχέση με το σχέδιο και τη γεωμετρία αλλά και οι συμβουλές, που ζητούσε ο ίδιος από τους μεγαλύτερους και εμπειρότερους  στο επάγγελμα.

  Η Σκόπελος ενσωμάτωσε στην παράδοση της, τα σκαλιστά έπιπλα, τα οποία  μετέφεραν από την Ανατολική και Δυτική Ευρώπη, οι ντόπιοι έμποροι και καραβοκυραίοι  στο νησί.  Καναπέδες, μπουφέδες,  ντουλάπες,  μπαγιού και κασέλες, κοσμούσαν τα εύπορα σπίτια τους, διαμορφώνοντας έτσι την τοπική και λαϊκή παράδοση.

 Για τον Μπάμπη Κοχύλη, τα σκαλιστά έπιπλα αποτέλεσαν  έμπνευση, αναφέρει χαρακτηριστικά «Αυτά τα περίτεχνα , σκαλιστά, έπιπλα, κόστιζαν και για να αγοραστούν και για να φτιαχτούν. Αποτυπώνουν όμως πάνω τους, σε κάθε σχέδιο τους μικρό και μεγάλο την αίγλη, με την οποία έζησαν  οι Σκοπελίτες  και την λεπτή αισθητική τους».

 Η εργασία του δεν είναι απλά  βιοποριστική, ποτέ δεν ένιωσε ανοίγοντας την πόρτα του ξυλουργείου  του, την ρουτίνα ή την υποχρέωση,   «Για εμένα είναι μια απασχόληση, που προσφέρει εκτός των άλλων  ικανοποίηση,  είναι από τα επαγγέλματα - τέχνες , που σου προσφέρει την χαρά της δημιουργίας».

Χρησιμοποιεί, τον τόρνο για να φτιάξει τα κυλινδρικά σχήματα και τα σκαρπέλα για να δώσει το σχήμα και το στυλ (λαϊκό, βυζαντινό, μπαρόκ).

 Παρόλο που οι εποχές είναι δύσκολες και οι πολυεθνικές έχουν επικρατήσει,  προτρέπει τους νέους να ασχοληθούν με  το συγκεκριμένο είδος επαγγέλματος διοτι θεωρεί οτι δεν υπάρχει περίπτωση να χαθεί «Θα υπάρχει πάντα χώρος για έναν καλό επιπλοποιό, ο οποίος κατασκευάζει χειροποίητα,  έπιπλα,  το χέρι δίνει προσωπικό στυλ, ψυχή και ένα είδος ανώτερης ποιότητας». H επιθυμία του είναι να μεταλαμπαδεύσει την αγάπη του για το παραδοσιακό αυτό επάγγελμα στον εγγόνο του!

 Τον ελεύθερο χρόνο του, ασχολείται με τον Ναυτικό Ιστιοπλοϊκό Όμιλο Σκοπέλου, στον οποίο υπήρξε ιδρυτικό μέλος αλλά και μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου, στην θέση του Ταμία.

 Κλείνοντας την πόρτα, του ξυλουργείου, έριξα μια τελευταία ματιά από το τζάμι,  ο Μπάμπης φόρεσε τα γυαλιά του, πήρε το σκαρπέλο  και συνέχισε να σκαλίζει το τέμπλο…….

Συνέντευξη, Κείμενο, Φωτογραφίες: Σπυριδούλα Μπετσάνη,  Μάρτιος 2018